آیه وصیتبه آیه ۱۸۰ بقره و نیز ۱۰۶ مائده " آیه وصیت " اطلاق می شود. ۱ - منظوز از آیه وصیتبه آیه ۱۸۰ بقره و نیز ۱۰۶ مائده " آیه وصیت " گفته اند: " کتب علیکم اذا حضر احدکم الموت ان ترک خیراً الوصیة للوالدین و الاقربین بالمعروف حقاً على المتقین ؛ بر شما نوشته شد، که چون یکى از شما را (نشانه هاى ) مرگ فرا رسد، هر گاه مالى ( بسیار ) به جا گذارد، براى پدر و مادر و خویشان - که ارث نمى برند - به نیکویى وصیت کند، که این سزاوار پرهیزگاران است ". ۲ - کیفیت استدلال به آیه وصیتآیه «کتِبَ عَلَیکمْ إِذا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ إِنْ تَرَک خَیراً الْوَصِیةُ لِلْوالِدَینِ وَ الْأَقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِینَ» به وصیت بخشى از مال براى پدر، مادر و بستگان، به هنگام آشکار شدن نشانه‌هاى مرگ، دستور مى‌دهد. به دلیل روایات، مراد از «کُتِبَ»، استحباب وصیت، و مراد از «خَیْراً»، مال و مراد از «مَعْروُف»، اجحاف و ستم نکردن در وصیت است؛ بدین معنا که وصیت به گونه اى باشد که به وارثان زیان وارد نشود. [۲]
مسالک الافهام (کاظمى) ج۳، ص۱۰۳-۱۱۳.
۳ - حکم وصیت۳.۱ - استحباب وصیتهر چند براى تشریع و قانون گذارى " وصیت " از واژه " کتب علیکم " در آیه استفاده شده که ظهور در وجوب دارد، ولى وصیت نمودن، امر مستحبی است و این تعبیر هم، بر استحباب مؤکد حمل مى شود. ۳.۲ - نسخ وجوب وصیتولى برخى گفته اند: وصیت در آغاز براساس همین آیه واجب بوده و بعد از نزول آیات ارث، این وجوب نسخ شد و تبدیل به امر مستحب گردید. ۴ - مستندات مقالهطباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۱، ص۴۳۹-۴۴۱. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۱، ص۶۱۴-۶۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱، ص۴۹۲. ۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۲۱۱. مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی. |